INTERVIEW
PETER BOGERS – PUBLIC BODIES
Als Peter Bogers (1956) een jaar of twaalf is, maakt hij al hoorspelen en experimenteert hij met geluidsopnamen op de Philips bandrecorder van zijn vader. ‘Ik vond het zo mooi, dat je geluiden kon vastleggen, en later steeds weer opnieuw afspelen. De mogelijkheid om gebeurtenissen te herhalen en de tijd te kunnen manipuleren vond ik intrigerend en die fascinatie heeft me sindsdien niet meer heeft losgelaten.’
Na zijn middelbare school besluit hij een opleiding te volgen aan de academie St Joost in Breda, afdeling beeldhouwen. ‘Ik vond het fantastisch wat er hier allemaal mogelijk was. Maar vooral vond ik het geweldig dat ik serieus genomen werd in alle merkwaardige plannen die ik had, en alle dingen die ik maakte. Dat was iets wat ik niet kende van huis uit. Het heeft me enorm gestimuleerd, en gezorgd voor een stevige persoonlijke basis voor het kunstenaarschap.
Na het behalen van zijn diploma vertrekt Bogers naar Amsterdam. ‘Twee jaar lang heb ik heel actief deelgenomen aan de krakers scene, maar na twee jaar feesten en drinken was ik er hard aan toe om mijn eigen weg te gaan. Mijn focus lag nu bij mijn werk. In Amsterdam vond ik uiteindelijk een kleine werkruimte, en hier ben ik begin jaren tachtig begonnen als videokunstenaar.’ Geholpen door de ‘Time Based Arts’ en ‘Monte Video’ -later opgegaan in het ‘Nederlands Instituut voor Mediakunst’ (NIMk), een instituut dat mediakunst op verschillende manieren ondersteunde en promootte- vindt hij langzaam zijn weg in de wereld van de videokunst.
‘Terugkijkend op mijn werk van de afgelopen 35 jaar, zie ik twee richtingen wat betreft mijn houding bij het ontwikkelen van een concept voor een kunstwerk. In het ene geval ligt de oorsprong van een kunstwerk dicht bij mezelf. Een persoonlijke ervaring wordt geleidelijk aan gematerialiseerd in een product wat de communicatie met de buitenwereld aan moet gaan. Tijdens het ontstaansproces is er dus sprake van een beweging van binnen naar buiten.
‘In het andere geval is deze richting omgekeerd. De oorsprong ligt in datgene wat van buitenaf komt, wat ik om me heen zie gebeuren. Het begint dan vaak met het verzamelen van onderwerpen uit mijn omgeving die mij intrigeren en deze onderwerpen worden vervolgens in een nieuwe door mij bepaalde orde samengebracht.’
Belangrijke, steeds terugkerende thema’s in Bogers werk zijn lichamelijkheid en lichamelijke acties. ‘Ik probeer het fysieke heel bewust deel uit te laten maken van mijn installaties, zowel rechtstreeks in de beelden die ik gebruik, als ook in de werking van deze beelden op de beschouwer. Het publiek wordt, door een wisselwerking tussen beeld, geluid, tijd en ruimte op een directe manier fysiek bij het werk betrokken.’
Een goed voorbeeld van deze interactiviteit is ‘Ritual’, uit 1999. Deze installatie, die ook te zien is in ‘Public Bodies’, is ontstaan vanuit een fascinatie voor de oneindige stroom gewelddadige beelden die door de filmindustrie en op televisie wordt vertoond. Namaak geweld dat op bijna industriële wijze wordt geproduceerd.
Het werk is in een cirkel opgebouwd, de blik van de kijker die zich in het midden van de installatie bevindt wordt, op het ritme van een klok, door de opeenvolgende beelden in het rond geleid, en er ontstaat zo een duidelijke interactie tussen de kijker en het kunstwerk. Menig bezoeker draait mee in de richting waar de actie plaatsvindt en wordt zo onderdeel van het werk.
Ondanks deze hang naar betrokkenheid en interactie, bestaat er in Bogers werk altijd een zekere afstand tussen publiek en kunstenaar. ‘Hoewel ik in mijn begindagen als kunstenaar veelal live performances opvoerde waarbij sprake was van rechtstreeks contact met de kijker, heb ik later, door gebruik te maken van video, nooit meer een directe verhouding met de mensen die mijn werk bekijken. Ik gebruik nu mijn kunst en de technieken die ik daarin hanteer heel bewust als een intermediair tussen mezelf en mijn publiek.’
‘Public Bodies’ is tot 20 maart te zien in Villa de Bank.
peterbogers.com
